Stres toleransında ABA hormonunun kritik rolü
Purdue Üniversitesi araştırıcıları bitkiye daha güçlü büyüme veya stresi tolere etme imkanı sağlayan kontrol mekanizmasını keşfetti. Bitki büyümesinin sıcaklık ve kuraklık stresine hassas olma eğiliminde olduğu bilinir. Aynı zamanda bitkiler bu stresler neticesinde bodur gelişim sağlayarak başa çıkabilmektedir. Bitki bilim insanları bu iki zıt etkiyi (güçlü büyüme ve stresi tolere etme) meydana getiren anahtar mekanizmayı keşfetmişler ki böylece bu her iki özelliği sergileyebilecek bitkilerin geliştirilmesinin önü açılmıştır.
Purdue Üniversitesi araştırıcıları bitkiye daha güçlü büyüme veya stresi tolere etme imkanı sağlayan kontrol mekanizmasını keşfetti.
Bitki büyümesinin sıcaklık ve kuraklık stresine hassas olma eğiliminde olduğu bilinir. Aynı zamanda bitkiler bu stresler neticesinde bodur gelişim sağlayarak başa çıkabilmektedir. Bitki bilim insanları bu iki zıt etkiyi (güçlü büyüme ve stresi tolere etme) meydana getiren anahtar mekanizmayı keşfetmişler ki böylece bu her iki özelliği sergileyebilecek bitkilerin geliştirilmesinin önü açılmıştır.
Normalde bu iki zıt etki doğada mevcuttur ancak bazı bitkiler stresi tolere edebildiği gibi güçlü bir büyüme de gerçekleştirebilmektedir. “Bazı bitkilerin bu her iki özelliği beraber yürütürken neden çoğu bitkinin bunu yapamadığı” sorusuna cevap verebilmek için, strese tepki ve büyüme mekanizmaları arasındaki bağlantının iyi anlaşılması önem arz etmektedir.
Model bitki olan Arabidopsis ile yapılan bu çalışmada absisik asit (ABA) bitki hormonu, tuz ve kuraklık stresini tolere edebilmek için aktif hale geçer. Ancak ABA aktif olduğunda aynı zamanda bitki büyümesini engelleyen zincirleme reaksiyonu da tetikler. Bitkinin strese girmesi neticesinde ABA’nın aktif olması TOR kinaz enziminin fosforilasyonuna sebep olmaktadır ki bu enzim bitki büyümesinde kilit rolü oynamaktadır.
Bunun tam zıttı ise strese girmeyen bitkilerde gerçekleşmektedir. TOR, ABA’nın fark edilmesini engeller yani bitki stres tepkilerini kapatır, böylece bitkiler güçlü bir büyüme eğilimi gösterirler. Bu antagonisttik etki yani stres ve büyüme arasındaki zıt ilişkinin anahtar mekanizmasının anlaşılması hem strese toleranslı hem de güçlü büyüme kabiliyetine sahip bitki ıslahına ışık tutmaktadır.
KAYNAK