Bitkiler zamanı algılayabiliyor mu?
Melbourne Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, bitkilerin zamanı nasıl algıladığını ortaya koydu. Bu keşif bitkisel ürünlerin; farklı çevrelerde, sezonlarda, enlemlerde ve hatta yapay büyüme ortamları ve dikey bahçelerde yetiştirilmesine olanak sağlayabilir.
Yapılan araştırmada, hava kararması ve aydınlanması gibi durumlarda bitkilerin nasıl zamanı algıladığını ve gün boyu güneş ışığından üretilen enerjiyi nasıl muhafaza ettiğini tespit ettiler.
Bitkiler bizler gibi uyuyamazlar, ancak fotosentez yaparak depoladıkları enerjiyi idareli kullanmak için gece boyunca metabolizmalarını düzenlerler. Günlük zaman döngüsü boyunca doğru zamanda metabolizmalarını ayarlayabiliyor olmaları, bitkiler için oldukça önemlidir. Çünkü zamanlamayı yanlış yaptığı durumda büyümeleri ve yaşamda kalabilmeleri oldukça zorlaşacaktır. Bizler gecenin ortasında ihtiyacımız olan gıdayı buzdolabını açıp karşılayabiliyorken, bitkilerin gecenin uzunluğunu tahminleyip güneş doğana kadar dayanacak enerjiye sahip olmaları gerekir.
Önceden yapılan bir araştırmada, fotosentez yoluyla depolanan şekerlerin, bitkiye önemli bir bilgi verdiğini ve gece-gündüz algısını sağlamak için bitkinin sinyal yolladığını ortaya koymuşlardı. Yakın zamanda ise araştırıcılar, hava karardığında aktif olan ve günlük ritim genlerinin aktivitesini değiştiren, süperoksit olarak adlandırılan farklı bir metabolik sinyal tespit ettiler. Bu sinyal bitkinin büyümesini etkilemekte ve güneşin batışı ile birlikte metabolik aktivite hakkında bitkiye bilgi sağlayabildiği düşünülmektedir.
Bitkilerin metabolizma ritimlerini nasıl optimize ettiğini anlamak, farklı çevre koşullarına uyum sağlamak için bitkinin günlük ritminde ince ayarlar yapabilmemize olanak sağlayacaktır. Bu nedenle bu çalışmanın paha biçilmez bir çalışma olabileceğini ifade eden araştırıcılar, tüm dünyada gıda üretimini arttırmanın mümkün olabileceğini iddia ettiler. Artan insan popülasyonu ve karşılaşılan iklim değişikliği problemleri düşünüldüğünde farklı çevre koşullarında bitkisel ürünleri yetiştirebilmek ihtiyaç olacaktır.
KAYNAK
Resim kaynak
